بزرگنمايي:

فصل اقتصاد - اوضاع اقتصادی ترکیه، ایران، منطقه و جهان در سال 2017 با تغییر و تحولات عظیم و کم سابقه‌ای همراه بود.

به گزارش خبرگزاری مهر ، خبرگزاری آناتولی ترکیه طی گزارشی، نگاهی اجمالی به مهمترین تحولات اقتصادی ترکیه و جهان داشته و گریزی هم به برخی تحولات اقتصادی ایران زده است.
در این گزارش آمده است: سال 2017 شاهد تحولات و رویدادهای اقتصادی بسیار مهمی بود، به طوری که تأثیرات قراردادها و پروژه‌هایی که امسال در ترکیه، منطقه و جهان آغاز شد یا به بهره برداری رسید، سال های متمادی ادامه خواهد داشت.
از مهمترین رویدادهای اقتصادی سال 2017 می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ژانویه
بانک مرکزی ترکیه عرضه اوراق مشارکت به ارزش 7 میلیارد لیر را آغاز کرد.
دونالد ترامپ طی پیامی انتقادی نسبت به فعالیت های برون مرزی جنرال موتورز، از مسئولان این شرکت خواست یا فعالیت های تولیدی خود را به داخل آمریکا منتقل کنند یا مالیات های سنگینی به دلیل سرمایه گذاری در کشورهای دیگر بپردازند.
ترکیه به عنوان بزرگترین تولیدکننده فندق در جهان، از صادرات این محصول در سال گذشته یک میلیارد 981 میلیون دلار ارز به دست آورد.
دولت چین در راستای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، اعتباری 361 میلیون دلاری را در بخش انرژی تجدیدپذیر سرمایه گذاری خواهد کرد.
میدان «نفت داشلاری» جمهوری آذربایجان با تولید یک میلیون تن در سال 2016 رکورد جدید شکست.
شرکت آسلسان و معاونت صنایع دفاعی ترکیه در چارچوب «طرح آتاک» قرادادی به مبلغ 50 میلیون و 400 هزار دلار امضا کردند.
براساس آخرین آمار «شورای جهانی طلا» در ماه ژانویه، ترکیه با داشتن ذخایر طلا به میزان 396.5 تن، در رتبه چهاردهم کشورهای دارنده بیشترین ذخایر این فلز قرار دارد.
دولت های ترکیه و عراق درمورد توسعه همکاری‌ها در زمینه نفت و انرژی و تقویت آن به توافق رسیدند.
بانک مرکزی ترکیه بخاطر نوسان پی در پی اخیر در بازار اعلام کرد 1.5 میلیارد دلار نقدینگی از ذخایر ارزی کشور برای سیستم مالی فراهم خواهد شد.
موجودی صندوق ذخیره روسیه با 73 درصد افت در سال 2016 نسبت به سال 2015، از 3.6 تریلیون روبل به 972 میلیارد روبل کاهش یافت.
رئیس هیئت مدیره شرکت گازپروم اعلام کرد این شرکت، فاینانس مربوط به خط لوله «جریان ترک» و چندین طرح دیگر را تامین خواهد کرد.
سازمان تنظیم و کنترل نظام بانکی ترکیه اعلام کرد بانک اف چاینا ترکیه (Bank of China Turkey AŞ)، سیصد میلیون دلار سرمایه تضمینی که برای فعالیت در کشور لازم است را سپرده و انتظار می رود به زودی درخواست فعالیت کند.
به دنبال اتهاماتی که سازمان حفظ محیط زیست آمریکا به فیات کرایسلر، مبنی بر استفاده از نرم افزار مخفی کننده سطح آلایندگی خودروهایش مطرح کرد، وزارت حمل و نقل بریتانیا از این کشور خواست تا جزئیات تحقیقات خود را به آنها نیز ارائه دهد.
ترکیه در سال 2016 با صادرات 3.5 میلیون تن آرد رکورد جهانی را شکست.
پارلمان روسیه « دوما»، با انتشار اعلامیه ای از تصویب قرارداد ساخت خط لوله گازطبیعی «جریان ترک»، که میان دولتی بوده و قرار است گاز روسیه را از طریق ترکیه به اروپا انتقال دهد خبر داد.
فروش مسکن در سراسر ترکیه در سال 2016 نسبت به سال قبل با 4 درصد افزایش به یک میلیون و 341 هزار و 453 واحد رسید.
وزیر انرژی ترکیه اعلام کرد: بخش عمده مبلغ غرامت گازی 1.9 میلیارد دلاری ایران به ترکیه در قالب تخفیف در قیمت گاز وارداتی از تهران دریافت خواهد شد.
موسسه اعتبارسنجی بین المللی فیچ (Fitch Ratings)، در گزارش جدید خود با پیش بینی رشد 2.3 درصدی برای ترکیه در طی دوره 2016-2018، رتبه اعتباری کشور را با یک درجه کاهش، +BB اعلام کرد.
درآمد گردشگری ترکیه در سال 2016 با کاهش 29.7 درصد نسبت به سال گذشته، 22.1 میلیارد دلار اعلام شد. کسری تجارت خارجی 11.7 درصد کاهش داشته و به رقم 55 میلیارد و 996 میلیون دلار رسید.
صادرات ترکیه در سال 2016 در قیاس با سال گذشته با 0.9 درصد کاهش به رقم 142 میلیارد و 606 میلیون دلار و واردات نیز با کاهش 4.2 درصدی به 198 میلیارد و 602 میلیون دلار رسید.
فوریه
وزارت خزانه داری آمریکا 25 فرد و نهاد مرتبط با برنامه موشک های بالستیک ایران را به لیست تحریم ایالات متحده افزود.
خط تولید کم‌مصرف‌ترین رادیاتور برقی جهان که توسط شهرام غفاری، مخترع ارومیه‌ای طراحی شده، با حضور برخی مقامات استان آذربایجان‌غربی ایران، مدیرکل صنایع و تجارت، رئیس و معاون مرکز کارآفرینی و رئیس مرکز تکنوکنت استان وان ترکیه راه‌اندازی شد.
میزان دارایی های خارجی ترکیه با افزایش 2.1 درصدی به 214.8 میلیارد دلار در ماه دسامبر 2016 رسید.
خرید منزل از سوی اتباع خارجی در کشور طی 4 سال گذشته با 49 درصد افزایش روبرو بود.
مارس
سیزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) با حضور سران کشورهای عضو، از جمله رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در اسلام آباد پایتخت پاکستان آغاز شد.
براساس داده‌های مرکز آمار افغانستان، نرخ بیکاری در این کشور از 35 درصد در سال 2015، به 40 درصد در سال 2016 افزایش یافت.
اسلواکی با سرمایه گذاری 30 میلیون یورویی در بخش واگن سازی ایران روابط اقتصادی خود با این کشور را گسترش می دهد.
به دلیل سیاست های مالی نادرست دولت عراق و فساد گسترده در بدنه آن، بعداز سال 2004 با وام های دریافتی بدهی این کشور به 119 میلیارد دلار رسید.
دومین هواپیمای خریداری شده توسط دولت ایران از شرکت فرانسوی ایرباس در فرودگاه مهرآباد تهران فرود آمد.
شرکت گوبرتاش اعلام کرد از شریک ایرانی خود؛ «پتروشیمی رازی» یک میلیون 100 هزار 844 لیره سود سهام دریافت خواهد کرد.
موسسه اعتبار سنجی مودیز (Moody"s) با انتشار اطلاعیه ای، رتبه اعتباری Ba1 را برای ترکیه تایید و دورنمای اعتباری کشور را منفی اعلام کرد.
آوریل
اتحادیه صادرکنندگان جنوب شرقی آناتولی ترکیه طی سه ماهه اول سال جاری حدود دو میلیارد دلار به 178 کشور جهان صادرات داشت.
پی مورگان چیس و گلدمن ساکس، غول های خدمات مالی و بانکداری آمریکا اعلام کردند که تخمین قبلی خود در خصوص نرخ رشد اقتصادی ترکیه در سال جاری را افزایش دادند.
مجموع هزینه‌های سرمایه‌گذاری شرکت‌های تولید نفت آمریکا در سه ماهه آخر سال گذشته نسبت به دوره مشابه سال گذشته با 72 درصد افزایش به بیشترین میزان در 5 سال اخیر رسید.
استانداری آنتالیا طی گزارشی اعلام کرد که آمار گردشگران روسی با افزایش 816 درصدی در ماه مارس به نسبت سال گذشته به 24 هزار و 134 نفر رسید.
دادستان دیوان محاسبات ایران اعلام کرد بیش از یک میلیارد دلار از دریافتی‌های غیرمتعارف به خزانه این کشور بازگردانده شد.
نمایندگان اتحادیه دفاتر طراحی بسته بندی جهانی محلی که متشکل از 7 دفتر طراحی از 7 شهر مهم جهان است در کنفرانس ترندهای جهانی بسته بندی2017 در استانبول شرکت کردند.
ارزش سهام بورس های آمریکا، اروپا و آسیا متاثر از حمله موشکی آمریکا با استفاده از "مادر همه بمب‌ها" به مواضع داعش در افغانستان کاهش یافت.
مجموع صادرات اتحادیه صادرکنندگان آناتولی شرقی از 17 استان شرقی و جنوب‌شرقی ترکیه در سه ماهه نخست امسال در مقایسه با دوره در سال گذشته با 30 درصد افزایش به بیش از 440 میلیون دلار رسید.
پنج فاز جدید از میدان گازی پارس جنوبی در ایران افتتاح شد.
قرارداد تجارت الکترونیک بین اداره پست و تلگراف ترکیه و سازمان پست قطر در دوحه پایتخت این کشور امضا شد.
وزرای اقتصاد ترکیه و سودان جنوبی امروز طی مراسمی در آنکارا توافقنامه همکاری تجاری و اقتصادی میان دو کشور را به امضا رساندند.
سومین نشست تخصصی همکاری تجاری ترکیه و ایران با همکاری مدیریت آژانس توسعه شرق آناتولی، موسسه مطالعات استراتژیک آسیایی «تاسام» و دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه و مشارکت فعالان اقتصادی، استانداران و مقامات دو کشور برگزار شد.
نشست شورای آتلانتیک 2017 با حضور دولتمردان و مسئولین ارشد شرکت های انرژی در استانبول آغاز به کار کرد.
وزیر کشاورزی ترکیه در کنفرانس گروه همکاری آفریقا و ترکیه در شهر آنتالیا گفت میزان تجارت کشاورزی ما با این قاره با آفریقا از سال 2003 تاکنون 2.5 میلیارد دلار افزایش یافت.
می
پالایشگاه پورت آرتو در ایالت تگزاس آمریکا، غول نفتی این کشور اعلام کرد روند واگذاری سهام به شرکت نفتی آرامکوی عربستان سعودی پایان یافت.
مجلس نمایندگان آمریکا طرح بودجه عمومی 1.1 تریلیون دلاری دولت فدرال این کشور را برای ادامه فعالیت تا ماه نوامبر تصویب کرده است.
براساس داده های صندوق بین المللی پول (IMF) در 2016، حجم در گردش مالی بانک‌های ترکیه از اقتصاد 174 کشور جهان بزرگتر اعلام شد.
ترکیه با دارابودن 427.8 تن طلا، در رتبه سیزدهم کشورهای ذخیره کننده این فلز با ارزش قرار گرفت.
شرکت گازپروم روسیه اعلام کرد احداث بخش دریایی خط لوله پروژه انتقال گاز «جریان ترک» آغاز شد.
تفاهم نامه همکاری فدراسیون اتاق های بازرگانی و صنایع امارات متحده عربی با سازمان روابط اقتصادی خارجی ترکیه در دوبی امضا شد.
مرکز آمار ترکیه، جمعیت جوانان کشور در سال 2016 را حدود 13 میلیون نفر و معادل 16.3 درصد کل جمعیت کشور اعلام کرد.
سازمان تحقیقات علمی و تکنولوژی ترکیه و سازمان اروپایی پژوهش های هسته ای «سرن» تفاهمنامه همکاری امضا کردند.
نمایندگان هیات های تجاری – صنفی ترکیه و ایران، طی نشستی به بررسی راه‌های توسعه همکاری دو جانبه میان کشاورزان و دست‌اندرکاران تولید و تجارت بذر میان دو کشور پرداختند.
موسسه اعتبارسنجی مالی مودیز رتبه اعتباری چین را از سطح «A-3» به «A-1» کاهش داد.
اولین دفتر نمایندگی بانک ایرانی «سامان» درشهر رم ایتالیا افتتاح شد.
یکصد و هفتاد و دومین نشست سازمان کشورهای صادر کننده نفت «اوپک» برای بررسی ادامه کاهش تولید نفت خام امروز در وین، پایتخت اتریش شروع شد.
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه دستور لغو محدودیت های تجاری میان این کشور و ترکیه را امضا کرد.
ژوئن
شرکت‌های انرژی «رز نفت» روسیه و «بی پی» انگلستان تفاهمنامه همکاری در زمینه فروش و تولید گاز طبیعی امضا کردند.
دادگاه عالی ژوهانسبورگ با رد اعتراضات شرکت ام تی ان آفریقای جنوبی در پرونده طلب غرامت 4.2 میلیارد دلاری شرکت ترکسل ترکیه روند بررسی آن را آغاز می کند.
ارزش شاخص «BIST100» بورس استانبول با قرار گرفتن در سطح 100 هزار واحد رکورد جدیدی را ثبت کرد.
با عضویت پاکستان و هندوستان به سازمان همکاری شانگهای حجم اقتصادی این سازمان با 15 تریلیون دلار 20 درصد از اقتصاد جهان را به خود اختصاص داد.
شرکت نفت و گاز او.ام‌.وی، تمام سهام شرکت پترول‌اوفیسی را به ارزش یک میلیارد و 368 میلیون یورو به شرکت ویتول هلند واگذار کرد.
بانک جهانی کمک مالی به مبلغ 500 میلیون دلار به افغانستان را تصویب کرد.
وزیر توسعه اجتماعی فلسطین و هماهنگ کننده امور بشردوستانه سازمان ملل در سرزمین‌های اشغالی فلسطین، توافق‌نامه 1.3 میلیارد دلاری برای ارائه کمک مالی و حمایت از فعالیت‌های توسعه‌ای دولت فلسطین را امضا کردند.
اتحادیه اروپا تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه را به مدت یک سال دیگر تمدید کرد.
اولین کشتی حامل 4 هزار تن مواد غذایی ترکیه پس از قطع روابط دیپلماتیک برخی از کشورهای عربی با دوحه از استان ازمیر کشور راهی قطر شد.
صادرات گاز ایران به عراق از شامگاه چهارشنبه 21 ژوئن آغاز شد.
بر اساس داده‌های شرکت بریتیش پترولیوم، ایران با 33.5 تریلیون مترمکعب بیشترین مقدار ذخایر تثبیت شده گاز طبیعی در جهان را به خود اختصاص داده است.
جولای
حجم خرید خالص سهام توسط سرمایه گذاران خارجی در 6 ماه نخست سال در بورس استانبول در سطح بیش از 1.6 میلیارد دلار تحقق یافت.
دومین نشست سران کشورهای پروژه کاسا-1000 امروز با حضور سران کشورهای افغانستان، پاکستان، قرقیزستان و تاجیکستان در این کشور برگزار شد.
در پی نشست مدیران عامل شرکت های ترکیه و اندونزی که در حاشیه سفر رسمی جوکو ویدیدو رئیس جمهور اندونزی به ترکیه برگزار شد، سه توافقنامه همکاری بین شرکت های دو کشور در زمینه های دفاعی و انرژی به امضا رسید.
مرکز تجارت جهانی ترکیه از سوی نهاد زیبکچی، وزیر اقتصاد ترکیه و با حضور جمع زیادی از بازرگانان ایران و ترکیه به صورت رسمی گشایش یافت.
وزیر اقتصاد ترکیه از شکایت آنکارا از واشنگتن به سازمان تجارت جهانی به خاطر تعرفه های ضد دامپینگ آمریکا در مورد فولاد کشور خبر داد.
صندوق بین‌المللی پول از موافقت خود با پرداخت وام احتیاطی 1.6 میلیارد دلاری به یونان در چارچوب بسته نجات مالی این کشور خبر داد.
ترکیه از سال 2011 تاکنون بیش از 100 هزار مراجعه برای ثبت برند داشته و از این لحاظ دارای بیشترین میزان را در میان کشورهای اروپایی به خود اختصاص داد.
مجلس سنای آمریکا طرح الغای لایحه بهداشت و خدمات درمانی «اوباما کر» را با 51 رای مخالف و 49 رای موافق رد کرد.
اوت
تنگه هرمز با انتقال روزانه 18.5 بشکه نفت برای ششمین سال متوالی عنوان پر ترددترین گذرگاه دریایی نفتی جهان را به خود اختصاص داد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا تحریم‌های مصوب کنگره این کشور علیه سه کشور ایران، روسیه و کره‌شمالی را امضا کرد.
قرارداد 660 میلیون یورویی بین شرکت خودروسازی ایدرو ایران و رنو فرانسه برای تولید محصولات جدید در ایران امضا شد.
وزارت کار و تامین اجتماعی ترکیه در 6 ماه اول سال 2017 برای 46 هزار و 684 تبعه خارجی مجوز کار صادر کرد.
تولید ماهواره ترک سات (TÜRKSAT-6A) با بودجه ای بالغ بر 600 میلیون لیر آغاز شد.
شرکت یونیت اینترنشنال ترکیه اعلام کرد که با شرکت روسی زاروبژنفت و شرکت ایرانی سرمایه گذاری غدیر قرارداد 7 میلیارد دلاری برای توسعه میدان های نفت و گاز ایران را به امضا رساندند.
انتشار گازهای گلخانه ای در ترکیه طی 4 سال گذشته بیش از 87 میلیون تن کاهش یافت.
ایالات متحده آمریکا 16 شخص و نهاد عمدتا روسی و چینی را به اتهام حمایت از برنامه موشکی بالستیک و تولید سلاح هسته‌ای کره‌شمالی تحریم کرد.
خط ترانزیت دریایی مستقیم بین قطر و بندر ازمیر ترکیه با ارسال اولین محموله باری به طور رسمی آغاز به‌کار کرد.
سپتامبر
تولید فولاد خام ترکیه در 7 ماه اول سال جاری 13.6 در صد افزایش یافته و با 21.6 میلیون تن بیشترین رشد تولید این ماده را در جهان ثبت کرد.
اقتصاد ترکیه با 5.1 درصدی در سه ماهه دوم سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، بیش از کشورهای اتحادیه اروپا رشد داشته است.
انجمن تجربه مسافران خطوط هوایی جایزه «هواپیمایی پنج ستاره‌ جهانی» را به شرکت هواپیمایی ترکیه اعطا کرد.
نهاد زیبکچی وزیر اقتصاد ترکیه اعلام کرد شرایط لازم برای صادرات فرآورده‌های مرغی به ژاپن فراهم شده است.
اکتبر
روسیه و اسرائیل سند همکاری در زمینه فناوری‌های مورد نیاز برای تبدیل کردن گاز طبیعی به عنوان سوخت خودروها امضا کردند.
ترکیه در هفت ماه نخست سال با واردات بیش از 7 میلیون تن نفت خام از ایران، بیشترین میزان نفت را از این کشور خریداری کرده است.
رئیس واحد مبادله ارزی بورس مسکو اعلام کرد در پی مذاکرات بانک‌های ترکیه و روسیه قرار شد از سال 2018 در این بورس معاملات با لیر ترکیه آغاز شود.
صندوق بین المللی پول رشد اقتصادی ترکیه در 2017 را 5.1 درصد پیش بینی کرد.
رئیس جمهور روسیه فرمان مربوط به اعمال برخی محدودیت های اقتصادی جدید علیه کره شمالی را امضا کرد.
بانک اروپایی بازسازی و توسعه تامین اعتبار مالی 500 میلیون دلاری پروژه خط لوله انتقال گاز ترانس آناتولی را برای شرکت کریدور جنوبی گاز آذربایجان تصویب کرد.
شرکت نفتی «روس‌نفت» روسیه اعلام کرد که این شرکت با اقلیم کرد شمال عراق در زمینه آغاز عملیات اکتشاف پنج بلوک نفتی به توافق رسیدند.
شرکت های خارجی در نه ماه اول امسال 4.1 میلیارد دلار در زمینه ادغام و تملک اقتصادی در ترکیه سرمایه گذاری کرده اند که بخش انرژی در رتبه اول قرار داشته است.
راه‌آهن 826 کیلومتری «باکو-تفلیس-قارص» با حضور رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، الهام علی‌اوف همتای آذربایجانی وی و گیورگی کیوریکاشویلی نخست وزیر گرجستان در باکو افتتاح شد.
میزان صادرات ترکیه در دوره 9 ماهه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته 10.5 درصد افزایش یافته و به 115 میلیارد و 132 میلیون دلار رسید.
نوامبر
چهار شهر استانبول، آنتالیا، ادیرنه و آرتوین ترکیه در فهرست 100 شهر پربازدید جهان امسال قرار گرفتند.
در حاشیه دیدار دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا با شی جین پینگ، همتای چینی خود در پکن، شرکت‌های آمریکایی و چینی چندین قرارداد تجاری به ارزش 250 میلیارد دلار امضا کردند.
ایران در نیمه نخست امسال در مجموع پنج میلیارد و 400 میلیون مترمکعب گاز از مرز بازرگان به ترکیه صادر کرد.
بورس تهران امروز در داد و ستد خود با عبور از 90هزار واحد برای اولین بار در تاریخ خود، رکورد افزایش را شکست.
یادداشت تفاهمی با عنوان «تسهیل حمل و نقل و ترانزیت» بین وزرای اقتصاد ترکیه و قطر و وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران در تهران امضا شد.
بیست و ششمین کمیسیون مشترک اقتصادی ترکیه-ایران با حضور وزیر اقتصاد ترکیه و وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران در تهران برگزار شد.
سازمان همکاری و توسعه اقتصادی «OECD» پیش‌بینی خود درباره رشد اقتصادی ترکیه در سال 2017 از 3.4 به 6.1 درصد و در سال 2018 نیز از 3.5 به 4.9 درصد افزایش داد.
دسامبر
ترکیه در سه ماهه سوم سال جاری با 11.1 درصد رشد اقتصادی از بسیاری از کشورها سبقت گرفت و در صدر اتحادیه اروپا، گروه 20 و سازمان همکاری و توسعه اقتصادی قرار گرفت.
دولت عربستان سعودی 21.5 درصد؛ معادل 56 میلیارد دلار از بودجه سال 2018 این کشور را به بخش نظامی و 10.3 درصد را به امور امنیتی اختصاص داد.
- دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در چارچوب بزرگترین اصلاحات سیستم مالیات این کشور طی 30 سال اخیر، بسته مالیات 1.5 تریلیون دلاری را امضا کرد.