بزرگنمايي:

فصل اقتصاد - ماهنامه پیشه و تجارت: در راس زمامداری ببر آسیا یک زن قرار گرفت. این نکته که اصولا انتخاب حلیمه یعقوب تا چه اندازه قادر است روند رشد اقتصادی این کشور را شتاب ببخشد، به گفتمان مشترک بسیاری از کارشناسان اقتصادی تبدیل شده است. به هر حال نسخه موفقیت معجزه رشد اقتصادی آسیا همواره روی میز سیاست گذاران قرار گرفته است و بسیاری با دیده حسرت به آن نگاه می کنند. در این میان بسیاری تلاش دارند تا این مدل موفق را در کشور خود اجرایی کنند تا شاید قادر شوند ره صدساله را یک شبه بپیمایند.
با این حال مرور تجربیات نشان داده است که تاکنون تنها کاریکاتوری ناموفق از مدل سنگاپور در بسیاری از کشورها اجرا شده است. به همین دلیل، بسیاری با دیده شک نسبت به انتخاب حلیمه یعقوب نگاه می کنند کما این که این انتخاب جنجال زیادی را ایجاد کرده است. هر چند حلیمه یعقوب را باید در دسته افرادی قرار داد که آهسته و پیوسته، توانسته است مدارج ترقی را طی کند هیچ گاه یک شبه و بدون تجربه کافی به مناصب بالا دست نیافته است. شاید وجود همین ویژگی ها سبب شده که کمیته انتخابات ریاست جمهوری به این نتیجه برسد که از میان کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری و رقبای مرد موفق در عرصه اقتصاد، حلیمه بنت یعقوب بهترین گزینه است.

اعتراض ها
هرچند انتخاب حلیمه یعقوب از سوی بسیاری با استقبال رو به رو شد اما واقعیت این است که نحوه انتخاب حلیمه یعقوب موجب شد تا تجمعات اعتراضی برای انتخاب رییس جمهور 63 ساله برگزار شود. نکته بسیار مهم برگزاری تجمع، اعتراض در کشوری است که مردم تمایل زیادی به کار سیاسی از خود نشان نمی دهند. به همین دلیل این تجمعات به صورت گسترده تحت پوشش خبری قرار گرفت. هزاران سنگاپوری با برگزاری تظاهرات سکوت علیه انتخابات ریاست جمهوری عجیب این کشور که در آن نامزدی چهار تن رد شد و حلیمه یعقوب بدون رفتن به پای صندوق رای انتخاب شد، به خیابان ها آمدند. بسیاری از معترضان بر این باورند که اگر انتخابات برگزار می شد، تمام شهروندان بالای 21 سال واجد شرایط رای دادن بودند. البته این اولین بار نیست که دولت سنگاپور که برای چندین دهه تک حزبی اداره می شود، تمامی کاندیداهای ریاست جمهوری را رد صلاحیت کرده و برگزاری انتخابات را غیرالزام آور اعلام کرده است.
با این حال، ناآرامی ها در این دوره افزایش یافته است زیرا برای اولین بار یک زن مالایی بدون برگزاری انتخابات، رییس جمهوری سنگاپور شده است. نکته قابل توجه این است که به جز حلیمه یعقوب که برای سه سال متوالی در یک پست دولتی بوده است، چهار نامزد دیگر رد صلاحیت شدند. یکی از نامزدهای سابق ریاست جمهوری در سال 2011 در فیس بوک خود نوشته بود: «مردم از شخص رییس جمهور حلیمه ناراضی نیستند بلکه اعتراض آنها به روندی است که در جریان انتخابات ریاست جمهوری پیش آمده است». البته کمیته انتخابات ریاست جمهوری سنگاپور این اعتراض ها را نادرست می دادند. این کمیته پیشتر به دو رقیب اصلی حلیمه یعقوب یعنی فرید خان 61 ساله رییس شرکت خدماتی مارینه و صالح ماریکان 67 ساله رییس اجرایی یک شرکت معاملاتی اطلاع داده بود که آنها برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری آتی واجد شرایط نیستند.
دو رقیب حلیمه یعقوب یعنی ماریکان و فریدخان از چهره های موفق اقتصادی در کشور خود هستند. ماریکان در شرکت خود ناوگانی با بیش از 500 کشتی را اداره می کند و در بیش از 45 کشور دارای 9 هزار و 300 کارمند است. وی با وجود این که در کارت شناسایی به عنوان فردی پاکستانی معرفی شده، اما خود را یک مالایی می داند. البته این نکته لازم به ذکر است که مالایی بودن حلیمه یعقوب به او کمک زیادی کرد. با توجه به این که 47 سال از زمانی که یک مالایی رییس جمهور بوده می گذرد و با وجود قانون سنگاپور، وی توانست رییس جمهور شود. براساس قانون، در صورتی که برای پنج دوره متوالی فردی از یک نژاد یا اقلیت به پست ریاست جمهوری این کشور دست نیابد، براساس مفهومی به نام «تحریک ناشی از وقفه» این پست در دوره بعد به نمایندهای از آن نژاد یا اقلیت تعلق می گیرد.

سخن آخر
حال باید منتظر ماند تا مشخص شود حلیمه یعقوب تا چه اندازه قادر است پیشران رشد اقتصادی در کشورش شود. به هر حال سنگاپور به عنوان مدل موفقی که قصد حذف پول و ایجاد جامعه ای بدون پول نقد را داشته و تلاش دارد تا به کسب و کار مدرن رونقی بدهد، همواره مطرح بوده است. نکته جالب این است که سنگاپور به عنوان یک مدل تحسین برانگیز به این موفقیت در حوزه تجارت اکتفا نکرده و افق های مهم تری را برای کشور خود ترسیم کرده است؛ همچنان که دولت سنگاپور در سال 2016 بودجه ای معادل 19 میلیارد دلار این کشور (14 میلیارد دلار آمریکا) را برای تحقیق و توسعه یک دوره پنج ساله تخصیص داده بود تا کسب و کار نوین را شناسایی کنند. این تلاش درست در برابر سیاست های اقتصادی ایران تعریف می شود که برای حفظ کسب و کار شکست خورده سنتی حاضر است بودجه عظیمی را صرف کند.
البته هدف بسیاری از مسوولان کشوری این است تا به خیال خود گرهی از بحران بیکاری باز کنند. وجود شاخصه های مهم و تاثیرگذار در امر اقتصاد سنگاپور موجب شده تا این ساختار به صورت اساسی در جامعه سنگاپور ریشه بدواند. به همین دلیل هر فردی که در راس حکومت قرار بگیرد ناچار است این ساختار را به رسمیت بشناسد. همین موجب شده که بسیاری بر این نکته تاکید کنند که حلیمه یعقوب با کارنامه قابل قبول در بخش دولتی و خصوصی قادر خواهدبود روزگار بهتری را برای سنگاپور رقم بزند. به عبارت دیگر ببر آسیا با وجود حلیمه یعقوب به رشد اقتصادی فراتر از حد تصور دست خواهدیافت.
متولد: 23 آگوست 1954
تحصیلات: دکتری حقوق از دانشگاه ملی سنگاپور
سوابق: افسر قانونی در کنگره اتحادیه صنفی ملی، مدیر موسسه مطالعات کار سنگاپور، نماینده مجلس، معاون بین الملل در وزارت توسعه اجتماعی و خانوادگی، رییس شورای شهر Jurong، ریاست پارلمان