بزرگنمايي:
فصل اقتصاد - گیج فشار یکی از مهمترین عوامل مؤثر در پیشبرد
واکنشهای شیمیایی است. اگر در حوزه صنعت و یا واکنشهای شیمیایی فعالیت
کرده باشید، حتما نام انواع گیج های فشار عقربه ای را
شنیدهاید. این ابزار در محیط واکنش یا محیطهای صنعتی، فشار موجود در
محیط را اندازهگیری میکند. همچنین برای این اندازهگیری از روشهای خاص
استفاده میکنند.
برای اندازهگیری فشار در یک محیط، انواع گیج فشار عقربه ای وجود دارند که هر یک از آنها این کار را با روش خود انجام میدهند. در ادامه با ما همراه شوید تا گیج فشار و نحوه عملکرد آن و همچنین ویژگیهای مهم این ابزار را بررسی کنیم.
گیج فشار چیست؟
گیج فشار سنج یا
pressure gauge یکی از ابزارهای پرکاربرد صنعتی است که در محیطهای مختلف
برای اندازهگیری و سنجش فشار بهکار میرود. از جمله محیطهایی که از گیج
فشار استفاده میکنند میتوان به مخازن، سیستمهای لولهکشی، محیط
واکنشهای شیمیایی و حتی مخازنی که در زمین یا دریا دفن شده است، اشاره
کرد.
ساختار این فشارسنجها مانند یک ساعت عقربهای است. در واقع
فشاری که روی گیج فشار وجود دارد، باعث حرکت عقربههای آن میشود. البته در
نمونههای دیجیتال گیج فشار، اطلاعات مربوط به فشار را در صفحهنمایش خود
از طریق دادههای دیجیتال نمایش میدهد.
سادهترین حالتی که در مورد
گیج فشارسنج وجود دارد مربوط به گیج فشاری بهشکل لوله بوردون است. تصور
کنید یک لوله پلاستیکی در اختیار دارید. این لوله در حالت عادی انعطافپذیر
است، اما با دمیدن در آن، لوله حالت غیر منعطف به خود میگیرد. در این
شرایط اگر میزان دمیدن به درون لوله را کم کنید، لوله ابتدا کمی خمیده شده و
سپس بهطورکامل صاف میشود. این موارد اصول طراحی گیج فشار است که برای
نخستین بار توسط شخصی به نام بوردون انجام شد.

واحد اندازه گیری فشار
با
وجود تفاوتهایی که گیج فشارهای مختلف در عملکردشان دارند، اما نتیجهای
که در آخر به ما نشان میدهند بسیار شبیه به هم بوده و تنها در موارد جزئی
اختلاف دارد. در انتخاب یکای اندازهگیری مناسب، عواملی مانند منطقه
جغرافیایی و نوع سیستم کلی بسیار مهم و تأثیرگذار است. واحد اندازهگیری
استاندارد فشار، پاسکال است، اما در صنایع و پالایشگاههای داخل کشورمان،
فشار با واحدهایی ماند psi و bar بیان میشود.
انواع گیج فشار عقربه ای
در خرید مانومتر یا همان پرشر گیج یا حتی فروش گیج فشار،
اطلاع داشتن از انواع و مدلهای این ابزار بسیار مهم است. شما باید
بتوانید با توجه به محیطی که قصد دارید از گیج فشار در آن استفاده کنید،
نمونه مناسب را برای خودتان انتخاب کنید. در خرید گیج فشار، مواردی مانند قیمت گیج فشار سنج عقربه ای، ویژگیهای آن و کاربردی که دارد مهم هستند.
انواع گیج فشار عقربه ای
بسیار متنوع هستند. از جمله این گیج فشارها میتوان به گیج فشار عقربهای،
دیجیتال، دیافراگمی، گاز، وکیوم، آب، استیل و ... اشاره کرد. در ادامه با 2
مورد اصلی و پرکاربرد از انواع گیج فشار ها آشنا میشویم.
گیج فشار خشک
این
مدل از پرشر گیجها، در واحدهای صنعتی و تأسیساتی استفاده بسیار زیادی
دارند. درون این گیج فشار کاملاً خالی است و میزان فشار سیال توسط
عقربههای این دستگاه نمایش داده میشود. اصطلاح خشک به علت خالی بودن
درون محفظه و پر نشدن محفظه این گیج فشار با مایع خاصی بهکار میرود.
اگر برای انتخاب گیج فشار، ویژگیهایی مانند مقاومت در برابر لرزش و ضربه
برای شما اهمیت دارد، باید از گیج فشار خشک استفاده کنید. جنس بدنه گیجهای
فشار خشک غالباً از آلومینیم است و در مواردی مانند ماشینآلات صنعتی،
لوله و اتصالات و کمپرسور های هوا و... از آنها استفاده میشود.
مزایای گیج فشار خشک
- سادگی:
طراحی ساده این دستگاه باعث شده است که نصب و نگهداری آن برای همه افراد
آسان باشد، حتی افرادی که اطلاعات کم و پایه در خصوص نحوه نگهداری گیج فشار
داشته باشند. علت این سادگی نیز همان خالی بودن مخزن این گیج فشار است.
- بهصرفه
و اقتصادی: از آنجایی در محفظه گیجفشارهای خشک از روغن استفاده نمیشود؛
بنابراین استفاده از این پرشر گیجها نسبت به پرشر گیجهای روغنی از لحاظ
اقتصادی بهصرفهتر و مناسبتر خواهد بود.
با توجه به مزایی که
برای گیج فشارهای خشک بیان کردیم، این نوع از گیج فشار در محیطهایی که
دقت بالا نیاز نداشته باشد و یا حساسیت آن زیاد نباشد، میتواند انتخاب
درستی باشد.
معایب گیج فشار خشک
- دقیق نبودن: با توجه به
اینکه گفتیم از این گیج فشار در عملیاتهای همراه با لرزش استفاده میشود،
وجود این ارتعاشات سبب میشود که در صفحه گیج هم لرزش وجود داشته باشد و
مقدار فشار دقیق نباشد.
- مشخص نبودن مقدار فشار: گاهی اوقات در
صفحهنمایش گیج فشارهای خشک، رطوبت ایجاد میشود؛ بنابراین خواندن مقدار
فشار از روی آنها ممکن نیست.
گیج فشار روغنی
گیجهای
فشار روغنی مشابه نمونه خشک هستند؛ با این تفاوت که درون محفظه آنها
خالی نیست و مادهای روغنی مانند گلیسیرین یا سیلیکون در آنها وجود دارد.
روغن موجود در مخزن این دستگاه سبب میشود ارتعاشات موجود در عقربههای
صفحهنمایش از بین بروند و درنتیجه فشاری که پرشر گیجهای روغنی نمایش
میدهند، دقیقتر خواهد بود.
مزایای گیج فشار روغنی
- افزایش طول عمر به علت روان شدن قسمتهای گیج فشار با وجود روغن در مخزن آن
- افزایش دقت
- بهبود عملکرد
تمامی موارد از مزیتهای وجود روغن در مخزن گیج فشار روغنی است.
معایب گیج فشار روغنی
- افزایش وزن به علت وجود روغن
- کند شدن در طول زمان
- احتمال نشتی یا بخار
متریال گیج فشار عقربهای
یکی
از موارد مهم در تعیین قیمت گیج فشارهای عقربهای، متریال و موادی است که
در ساخت این دستگاهها به کار میرود. جنس بدنههای گیج فشار میتواند از
موادی مثل آلومینیم، کروم، چدن، برنج، پلی پروپیلن، رزین فنولیک، فولاد
ضدزنگ و استیل باشد.
انتخاب کردن گیج فشار با متریال مناسب از آن جهت
اهمیت دارد که ممکن است جنس بدنه پرشر گیج با محیطی که قصد استفاده از گیج
فشار در آن را دارید، سازگار نباشند.

گیج فشار دیجیتالی چگونه عمل میکند؟
تا
اینجا تنها با گیج فشارهای عقربهای، انواع آنها و مزایا و معایب
هرکدامشان آشنا شدیم، اما نوعی پرکاربرد از گیج فشارها، پرشر گیجهای
دیجیتال هستند. این مدل از گیج فشارها، فشار ورودی را به سیگنالهای
الکتریکی تبدیل کرده؛ سپس آنها را بهصورت عددی روی یک صفحه نمایشگر
نشان میدهند. کاربرد این دستگاه در اندازهگیری فشار در سیستمهایی مثل
کالیبراسیون و یا دیگر صنایع خاص است.
گیج فشارهای دیجیتال نیز مانند گیجهای عقربهای دارای انواع مختلفی هستند..
در
مقایسه گیج فشارهای عقربهای و دیجیتال باید بدانید که این نوع پرشر
گیجها، ساختاری بسیار حساس دارند و به مراقبت نیاز دارند. دقت این دستگاه
بسیار بالا است، اما باید در شرایط کاملاً مطلوب و به روش صحیح از آنها
نگهداری کنید.
جمعبندی
از گیج فشارهای عقربهای و یا
دیجیتال، برای اندازهگیری و سنجش فشار ر پالایشگاهها و صنایع مختلف
استفاده میشود. گیج فشارهای عقربهای دارای انواع مختلفی هستند که 2 گروه
اصلی آنها یعنی گیج فشارهای خشک و روغنی را بررسی کردیم و مزایا و معایب
آنها را شرح دادیم.
شما برای انتخاب درست گیج فشار، باید نیازها و
شرایط محیطتان را شناسایی کرده و از طرفی با ویژگیهای گیج فشارهای روغنی و
خشک نیز آشنا باشید. درصورتیکه برای انتخاب گیج فشار مناسب حوزه کاری
خودتان دچار سردرگمی شدهاید، میتوانید با مشاوران گروه دقیق صنعت اوپاتان
مشورت کنید.