بزرگنمايي:
فصل اقتصاد - همزمان با سفر رئیس‌جمهوری به اندونزی، تجارت تهران و جاکارتا زیرذره‌بین قرار گرفته است. سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت، تجارت ایران و اندونزی را یک‌میلیارد دلار عنوان کرده است که محصولات فولادی سهم 95درصدی از صادرات 847میلیون دلاری ایران دارد. حال به‌نظر می‌رسد با سفر رئیس‌جمهوری به اندونزی، ایران در آستانه امضای توافق‌نامه ترجیحی با این کشور قرار دارد.
همزمان با سفر رئیس‌جمهور به اندونزی، توسعه روابط تجاری با این کشور به محوریت بسیاری از خبرها تبدیل شده‌است. حتی رسانه‌های اندونزی نیز این سفر را موردتحلیل قرار داده‌اند. حال با آغاز این سفر، خبرهای جدیدی از بازار ایران در اندونزی به گوش می‌رسد. بر اساس اعلام سخنگوی کمیسیون توسعه‌تجارت خانه صمت بیشترین صادرات ایران به این کشور محصولات فولادی بوده و تجارت دو طرف در سال‌گذشته به یک‌میلیارد دلار رسیده‌است، اما اندونزی بازاری است با مختصات و ویژگی‌های خاص که فتح بازار آن دشوار به‌نظر می‌رسد، اما رسانه‌های اندونزی خبر از توافق ترجیحی بین ایران و اندونزی داده‌اند. خبری که به نقل از وزیر بازرگانی این کشور منتشر کرده‌اند و البته علیرضا پیمان‌پاک نیز در دیدار با سفیر اندونزی ابراز امیدواری کرده بود که این تفاهم‌نامه با سفر رئیس‌جمهور ایران به جاکارتا به نتیجه برسد، اما نباید فراموش کرد که رقبای ایران در اندونزی رقبایی قوی از اقتصادهای بزرگ هستند؛ چین، آمریکا و ژاپن و البته عربستان که بخش‌اعظمی از نیاز نفتی این کشور -مهم‌ترین نیاز اندونزی- را تامین می‌کند.
در عین‌حال این کشور نیاز ماشین‌آلات و قطعات خود را هم از ژاپن و سنگاپور تامین می‌کند، بنابراین در بازارهای پردرآمد اندونزی شاید ایران جای مانور چندانی نداشته باشد، اما از طرفی وزنه تجارت با این کشور به سمت ایران سنگین است، به‌عبارتی از یک‌میلیارد دلار تجارت دو طرف، 847میلیون دلار مربوط به صادرات ایران به اندونزی است و 95درصد این صادرات نیز محصولات فولادی است. البته از آن‌سو چشم جاکارتا به همکاری با ایران در بندر چابهار است. اگرچه تجارت یک‌میلیارد دلاری با اندونزی قابلتوجه نیست، اما کارشناسان عنوان می‌کنند به‌واسطه بهبود روابط ایران و عربستان روابطه تهران-جاکارتا نیز رو به افزایش خواهد گذاشت. عربستان بزرگ‌ترین شریک تجاری اندونزی در خاورمیانه محسوب می‌شود که 48درصد نفت اندونزی را تامین می‌کند. پروژه‌هایی نیز از سوی عربستان در این کشور تامین مالی می‌شود، بااین‌حال تهران با ترمیم رابطه با ریاض، همچنان شانس دارد تا در این بازار نفوذ بیشتری داشته باشد. پیش از این، رئیس سازمان توسعه‌تجارت در دیدار با سفیر اندونزی در تهران اعلام آمادگی کرده بود که هیاتی تجاری و خدمات فنی‌مهندسی را با رئیس‌جمهور راهی این کشور خواهند کرد. اینکه چرا فعالان حوزه خدمات فنی و مهندسی راهی این کشور می‌شوند نیز به ساخت پایتخت جدید در اندونزی برمی‌گردد.
تجارت اندونزی
اندونزی با جمعیت 267میلیون و 663هزار نفر بزرگ‌ترین کشور مسلمان جهان است و اقتصادی به نسبت قوی دارد. در سال2021 برحسب تولید ناخالص داخلی شانزدهمین کشور جهان بود و بر حسب صادرات بیست‌و‌هفتمین کشور دنیا. اقلام عمده صادراتی این کشور بریکت زغال‌سنگ، پالم اویل، فروآلیاژها و فولاد است که مقاصد عمده آنها چین، ایالات‌‌‌‌‌‌متحده، ژاپن، هندوستان و سنگاپور هستند.
اقلام عمده وارداتی اندونزی شامل فرآورده‌های نفتی، نفت‌خام، واکسن، خون، آنتی‌‌‌‌‌‌سرم، موتورها و قطعات نقلیه است و مبدأ آنها از چین، سنگاپور، ژاپن، ایالات‌‌‌‌‌‌متحده و مالزی است. بر اساس آخرین آمار بانک جهانی این کشور 10 توافق‌نامه تعرفه‌‌‌‌‌‌ای با کشورهای جهان دارد و عدد قابلتوجه 89میلیارد و 836میلیون و 327هزار دلار از واردات کالا به این کشور معافیت کامل گمرکی دارند، با این‌وجود فضای کسب‌وکار این کشور وضعیتی مناسب ندارد و رتبه 73 جهانی را کسب کرده‌است. تراز تجاری این کشور مثبت 12میلیارد و 130میلیون دلار است.
کالاهای صادراتی ایران به اندونزی
سخنگوی کمیسیون توسعه‌تجارت خانه صمت گفت: تجارت غیرنفتی ایران و اندونزی در سال‌گذشته به حدود یک‌میلیارد دلار رسید که 847میلیون دلار سهم صادرات و 119میلیون دلار سهم واردات کشورمان بوده‌است. سید‌روح‌الله لطیفی در آستانه سفر رئیس‌جمهور به اندونزی گفت: در سال‌گذشته یک‌میلیون و 818هزار و 558تن کالا به ارزش 965میلیون و 159هزار و 626 دلار بین ایران و اندونزی کالای غیرنفتی مبادله شد که یک‌میلیون و 725هزار و 340تن به ارزش 846میلیون و 539هزار و 655دلار صادرات کالای ایرانی به اندونزی بوده و 93هزار و 219تن کالا به ارزش 118میلیون و 622هزار و 971 دلار واردات ایران از اندونزی بوده‌است. وی در مورد کالاهای صادراتی ایران به اندونزی گفت: بیش از 95درصد صادرات ایران به اندونزی در سال1401 محصولات فولادی و آهنی بوده و 5درصد دیگر شامل خرما، کشمش، ادویه، زعفران، سنگ مرمر، مشتقات پتروپالایشگاهی، قیر، مواد شیمیایی، کف‌پوش، دارو، سنگ فیروزه، روی، اجزای هواپیما، تلمبه‌های گریز از مرکز، دوربین چشمی و دستگاه‌های علائم حیات و تجهیزات پزشکی بودند.
کالاهای وارداتی از اندونزی
سخنگوی کمیسیون توسعه‌تجارت خانه صمت درخصوص کالاهای وارداتی از اندونزی در سال‌گذشته بیان‌کرد: ماهی‌های زینتی، نارگیل، قهوه، ادویه، روغن پالم، روغن نارگیل، گلیسرول، پودر کاکائو، انواع پودر خوراکی، آب اکسیژنه، واکسن، مواد شیمیایی، الکل‌‌‌‌‌‌های صنعتی، پلیمرهای پروپیلن، براق کننده سطوح، لوله و شیلنگ، ورق کائوچو، تسمه، انواع لاستیک، زغال چوب، تخته فیبری، خمیر چوب و کاغذ، کاغذ و مقوا، قرقره، پنبه، نخ، پارچه، فولاد ضد‌زنگ، شنی ماشین‌آلات راه‌سازی، موتور و لوازم یدکی خودرو، پرینتر، لوازم منفصله و یدکی موتورسیکلت، لوازم الکتریکی خودرو و تجهیزات پزشکی کالاهای وارداتی ایران از پرجمعیت‌ترین کشورهای مسلمان در سال‌گذشته بوده‌است.
تجارت 10ساله با اندونزی
وی در مورد صادرات 10ساله ایران به اندونزی گفت: در آغاز دولت سیزدهم، در سال1400، بالاترین میزان صادرات 10 سال‌گذشته به اندونزی رخ‌داده که این میزان یک‌میلیارد و 81میلیون و 501هزار دلار بوده، در سال99 صادرات به اندونزی 674میلیون دلار، سال98 حدود 915میلیون دلار، سال97 هم 755میلیون دلار، سال96 حدود 649میلیون دلار، سال95 حدود 173میلیون دلار، سال94 حدود 96میلیون دلار، سال93 حدود 70میلیون دلار و سال92 هم 59میلیون و 500هزار دلار بوده‌است که نشان‌دهنده رشد 18 برابری صادرات ایران، در این دوره 10ساله بوده‌است. لطیفی درباره میزان واردات 10ساله از اندونزی اظهار کرد: بیشترین میزان واردات از اندونزی در 10 سال‌گذشته، مربوط به سال96 با حدود 264میلیون دلار بوده و بعد از آن سال95 با حدود 192میلیون دلار واردات صورت‌گرفته، در سال‌های 1400 حدود 115میلیون دلار، سال99 حدود 78میلیون دلار، سال98 حدود 57میلیون دلار، سال97 حدود 132میلیون دلار، سال94 حدود 110میلیون دلار، سال93 نزدیک به 120میلیون دلار و سال92 نیز 97میلیون دلار کالا از کشور اندونزی به کشورمان وارد شده‌است.
